Eerste Vlucht

In 1909 zou de suikerfabriek in Etten-Leur van Sybrand Heerma van Voss 40 jaar bestaan. De eigenaar, een bekende weldoener “op de Leur”,  wilde dit feit op een bijzondere manier vieren. Geen wielerronde, zoals zo vaak gebeurde, maar iets geheel anders. Zo kwam hij op het idee om een vliegtuig in Etten te laten opstijgen. Tot dan had er was er nog nooit een vliegtuig van Nederlandse bodem opgestegen.

Er was echter in heel Nederland niemand met een vliegbrevet. In Frankrijk was Wilbur Wright, één van de gebroeders Wright (die op 17 december 1903 de eerste vlucht ter wereld hadden uitgevoerd), in 1908 een vliegschool begonnen. Één van de leerlingen was de graaf Charles de Lambert, een in Luik wonende Fransman van Russische afkomst. Hij werd bereid gevonden om met zijn Wright Flyer naar Etten te komen om daar een vliegdemonstratie te geven.

De demonstratie zou op zondag 27 juni worden gehouden. Van heinde en ver kwamen de mensen naar de Klappenbergse Heide aan de weg naar Rijsbergen. Er stond die dag echter heel veel wind en het duurde erg lang alvorens de Lambert opsteeg. Veel mensen gingen teleurgesteld weer naar huis.

In het begin van de avond lukte het de graaf om op te stijgen. Uiteindelijk maakte hij een vlucht die 3.5 minuten duurde en waarbij hij een hoogte van zo’n 15 meter bereikte. Hij legde een afstand van ongeveer 1 kilometer af. Door motorpech moest hij zijn toestel toen aan de grond zetten. Hiermee was de eerste vlucht met een gemotoriseerd vliegtuig in Nederland een feit.

In het Vliegend Museum op het vliegveld Seppe bevindt zich een replica van dit toestel. Op de weg naar Rijsbergen staat een gedenknaald en op de rotonde aan de Parklaan in Etten-Leur staat een model van deze Wright Flyer op een sokkel.

Medio 2009 werd de Stichting Eerste Gemotoriseerde Vlucht in Nederland (SEGVIN) opgericht welke ten doel had om de herinnering aan de eerste gemotoriseerde vlucht in Nederland levend te houden. In 2011 werd een samenwerking aangegaan met Streekmuseum Etten+Leur, de voorloper van museum de Kunst van het Leven.

Ook in ons vernieuwde museum is een speciale ruimte ingericht, waarin de geschiedenis van deze belangrijke historische gebeurtenis aanschouwelijk is gemaakt. Niet enkel het historische feit van de eerste gemotoriseerde eerste vlucht wordt daarin belicht, ook de bijzondere rol van de initiator Heerma van Voss komt aan bod. Een unieke persoonlijkheid die, in technisch en sociaal opzicht, zijn tijd ver vooruit was.

In  2010 verscheen een geheel  herziene uitgave van  de fietsroute langs  een aantal punten die  in verband staan met  de eerste vlucht, zoals  de Gedenknaald aan de  Rijsbergseweg, de Wright  Flyer op de rotonde  aan de Parklaan en  het Vliegend Museum Seppe, waar een replica van de Flyer is tentoongesteld. De lengte van de route is ongeveer 34 km en bevat tevens een aantal aanbevolen pleisterplaatsen.

De  route is gemakkelijk te volgen via de beschrijving  en loopt grotendeels  langs de bekende knooppunten. Klik op de oranje knop om de fietsroute te downloaden.